Podział dud

Ogólnie dzielimy instrumenty dudowe na dwie główne grupy: wschodnioeuropejskie i zachodnioeuropejskie. W dudach wschodnioeuropejskich wszystkie piszczałki mają cylindryczny profil kanału i pojedyncze stroiki. Dudy zachodnioeuropejskie charakteryzują się konicznymi, podwójnostroikowymi piszczałkami melodycznymi i pojedynczostroikowymi, cylindrycznymi – burdonowymi. Do pierwszej grupy zaliczane są dudy ze środkowej części naszego kontynentu, a więc polskie, słowackie, czeskie i wschodnioniemieckie. Od reguły tej są wyjątki (np. bułgarska enklawa konicznej piszczałki melodycznej czy szkocka cylindrycznej piszczałki melodycznej)

Dudy zachodnioeuropejskie charakteryzują się zbiornikiem powietrza wykonanym ze skóry krojonej według rozpowszechnionego już w średniowieczu szablonu, składanej na pół i zszywanej. Kształt worka, zwłaszcza w jego górnej części, przypomina korpus łabędzia z charakterystyczną wysmukłą szyją, stąd też nazywany bywa niekiedy „łabędzim”. Z kolei dudy wschodnioeuropejskie najczęściej mają worek z całej skóry zwierzęcej.            

Oprócz ludowych rodzajów dud, związanych z niepisanym nurtem kultury muzycznej, które cechuje szczególnie duża wariantowość budowy, istnieją także udoskonalone, wzbogacone pod względem konstrukcyjnym, materiałowym i wykonawczym, mające większe możliwości muzyczne dudy profesjonalne, używane w pisanym nurcie kultury muzycznej.

Pod względem tonalnym, ogólnie rzecz biorąc, w bardziej tradycyjnych, ludowych rodzajach dud wschodnioeuropejskich nierzadkie są skale modalne, w dudach zachodnioeuropejskich bardziej powszechna jest tonalność dur-moll (zwłaszcza w instrumentach profesjonalnych).

Back to Top