Dudy są instrumentem bardzo zróżnicowanym, tak pod względem budowy, jak i możliwości muzycznych, co przejawia się w licznych ich rodzajach historycznych i geograficznych (regionalnych). Zróżnicowanie to często osiąga wymiar wariantowości, bowiem występuje również w obrębie poszczególnych rodzajów dud wykazujących znaczną nieraz zmienność w zależności od regionu, wytwórcy, a nawet poszczególnych egzemplarzy instrumentów tego samego wytwórcy.
Dudy składają się z elementów stałych, występujących w każdym z ich rodzajów, oraz z elementów zmiennych, zależnych od rodzaju, odmiany tego instrumentu. Pierwsze wskazano wyżej.
Elementy zmienne dud:
1. Piszczałki – Liczba piszczałek, ich rozmiary (długość, menzura), kształt (prosta, zagięta), profil kanału wewnętrznego piszczałki (cylindryczny, koniczny), liczba, wielkość i rozstęp otworów palcowych. Piszczałki są obustronnie otwarte lub (rzadko) jednostronne zamknięte (od strony wylotu kanału); mogą być jednolite lub składać się z różnej liczby części; zazwyczaj są zakończone dźwięcznikami (prostymi lub zagiętymi); dzielą się na melodyczne i burdonowe.
2. Stroiki – rodzaj (pojedyncze lub podwójne), rozmiary.
3. Części łączące piszczałki, ustnik czy mieszek do nadymania ze zbiornikiem powietrza – ich rozmiary, kształt (prosty lub zagięty walec, odwrócony, ścięty stożek, prostopadłościan, forma zoomorficzna lub antropomorficzna), konstrukcja (jednoczęściowa, dwuczęściowa).
4. Zbiornik powietrza (worek) – pojedynczy, podwójny.
5. Nadymanie zbiornika powietrza – ustami (przez umieszczony w worku ustnik) lub mechanicznie (ręczny mieszek).
6. Materiały używane do wyrobu poszczególnych części składowych, technologia wytwarzania, zdobnictwo.